Ciężko wyobrazić sobie funkcjonowanie współczesnej cywilizacji bez ogromnej ilości kabli, które wiją się po biurach i domach, niejednokrotnie tworząc kilometrowe ciągi. I choć w coraz większej ilości urządzeń powoli odchodzi się od tego typu rozwiązań, to jednak wciąż przewody i wszelkiego rodzaju kable są bardzo istotnym elementem współczesnej techniki. Jednym z najważniejszych typów przewodów są skrętki. Krótko mówiąc, gdyby nie skrętka, to wiele technologii związanych z telekomunikacją nie byłoby w stanie swobodnie działać!
Większość Czytelników zastanawia się teraz zapewne cóż to za tajemniczy produkt. Tymczasem, skrętka to nic innego jak…zwykły kabel komputerowy (mówiąc w dużym uproszczeniu). Na jego strukturę składają się przewodniki, które posiadają podwójną izolację – od czynników atmosferycznych (wewnętrzna) oraz zwykłą. Wszystkie te elementy zamknięte są wewnątrz osłonki. Niepozorna rzecz, a jednak mająca wielkie znaczenie dla rozwoju technologii.
Spis treści
Historia skrętki
Czym właściwie jest skrętka? Jest to jeden z produktów, które powstały w trakcie rewolucji przemysłowej. Zapewne nie będzie dla nikogo zaskoczeniem fakt, iż twórcą skrętki był nie kto inny, jak wynalazca telefonu, czyli Alexander Graham Bell. Od tamtej pory, skrętka, już w nieco bardziej rozwiniętej formie, stosowana jest powszechnie na całym świecie.
Zastosowanie i wykorzystanie
Gdzie znajduje zastosowanie ten element? Przede wszystkim używa się go do budowy sieci komputerowych, w szczególności lokalnych (typu Ethernet). Konstrukcja skrętki pozwala na swobodne i skuteczne przesyłanie różnych form danych – zarówno tych cyfrowych, jak również analogowych.
Rodzaje skrętek
Typy przewodów są dosyć dokładnie opisane w normie ISO/IEC 11801:2002. Ten przepis reguluje sposób oznaczania kabli. Wyróżniamy kilka podstawowych jego rodzajów. Najbardziej popularnymi są skrętki nieekranowane, ale także ekranowane folią oraz oparte o metalową siatkę.
Jak zatem rozpoznać rodzaj skrętki? Określa je składnia znajdująca się w opisie. Wspomniana już norma wymaga, aby opis opracowany był w następujący sposób: xx/yyTP. Co oznaczają poszczególne elementy?
- XX – całość przewodu
- YY – pojedyncza para przewodów
I tak, najpopularniejsze rodzaje skrętek mają następujące oznaczenia:
- Skrętka nieekranowana to U/UTP
- Skrętka ekranowana folią to F/UTP lub U/FTP
- Skrętka z metalową siatką to S/FTP lub SF/FTP.
Klasy skrętek
Jeżeli już analizujemy rodzaje skrętek, to warto poświęcić trochę czasu ich klasom. Określa je norma EN 50173, która obowiązuje w całej Europie. Skrętki dzielimy według następujących klas (zwanych też kategoriami):
- Klasy od A do FA
- Klasy od I do II
Innym sposobem podziału są kategorie wyrażane w formie liczb. Tutaj klasyfikacja wygląda w następujący sposób:
- 5e,
- 6,
- 6a
- 7,
- 7a,
- 8
Generalnie rzecz biorąc skrętki umożliwiają realizację usług telefonicznych i internetowych w częstotliwościach od 100 kHz do 2000 mHz. Te najwyższe normy dotyczą najnowszych rozwiązań (klasa I i klasa II), które wciąż są rozwijane.
Parametry skrętek
Czym jeszcze różnią się poszczególne modele skrętek od siebie?
Podstawowym parametrem opisującym różne typy tych przewodów jest impedancja falowa, czyli stosunek napięcia przemiennego na wejściu do wartości natężenia prądu, jakie to jest w stanie wyprodukować. Kolejny parametr to tłumienie. Określane w decybelach na jednostkę długości, opisuje stosunek napięcia wejściowego sygnału do napięcia wyjściowego.
Niezwykle ważną cechą jest także propagacja sygnału.
Co to oznacza?
Jest to prędkość propagacji (przemieszczania się) impulsu, liczona w stosunku do prędkości światła w próżni.